ο π Πειραιώς Καλλίνικος!

Σάββατο, 29 Φεβρουαρίου 2020

ο π Πειραιώς Καλλίνικος!

Εκοιμήθη ο πρώην Πειραιώς Καλλίνικος.

Πένθος στον Πειραιά αλλά και στην παγκόσμια ορθόδοξη χριστιανική κοινότητα

Εκοιμήθη σήμερα σε ηλικία 95 ετών ο Σεβ. Μητροπολίτης πρ. Πειραιώς Καλλίνικος.

– Ο Μακαριστός Καλλίνικος τις τελευταίες μέρες νοσηλευόταν στην Εντατική μονάδα Ιδιωτικού Νοσοκομείου του Πειραιά.

Η εξόδιος Ακολουθία θα τελεστεί την Τρίτη 3 Μαρτίου 2020 στις 11π.μ.με τις αναλογούσες τιμές!

– Θα προηγηθεί τριήμερο προσκύνημα στον Καθεδρικό Ναό Αγίας Τριάδας Πειραιά 

Ο Μακαριστός Μητροπολίτης πρ. Πειραιώς Καλλίνικος γεννήθηκε στο Βαρθολομιό Ηλείας το 1925.
Αργότερα εγκαταστάθηκε με την οικογένειά του στην Πάτρα.

Το 1948 δίδασκε ως κατηχητής στην Πάτρα για να προσληφθεί το 1953 στο βιβλιοπωλείο της αδελφότης της Ζωής.

Χειροτονήθηκε Διάκονος το 1956 και Πρεσβύτερος το 1959. Το 1957 αρχίζει τις σπουδές του στην Θεολογική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, από την οποία και αποφοίτησε.

Παράλληλα την ίδια εποχή εγκαθίσταται σε διαμέρισμα στο Παγκράτι, όπου συγκατοικούσε με τον Αθανάσιο Λενή (μετέπειτα Μητροπολίτη Καλαβρύτων και Αιγειαλίας) και με τον Χρήστο Παρασκευαΐδη (μετέπειτα Αρχιεπίσκοπο Αθηνών Χριστόδουλο), με τους οποίους και συνδέθηκε με στενή φιλία.

Το 1961 εγκαθίσταται μαζί με τους Λενή και Παρασκευαΐδη στη Μονή Βαρλαάμ των Μετεώρων, της οποίας ορίζεται ηγούμενος.

Μετά από παραμονή δύο ετών, και αφού πρώτα αναστηλώνουν την μονή, επιστρέφουν στην Αθήνα λόγω διαμάχης που ξέσπασε μεταξύ αυτών και του εγχώριου Μητροπολίτη 

Το 1967 τοποθετήθηκε καθηγητής του φροντιστηρίου κατηχητικών και γενικός διευθυντής των κατηχητικών σχολείων της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών, θέση στην οποία παρέμεινε μέχρι και το 1980.

Το 1973 ίδρυσε μαζί με τους τότε Αρχιμανδρίτες Αθανάσιο Λενή και Χριστόδουλο Παρασκευαΐδη το Συνοδικό Μοναστήρι της Παναγίας της «Χρυσοπηγής», της οποίας και ορίστηκε ηγούμενος.

Το 1975 εξελέγη Τιτουλάριος Μητροπολίτης Ρωγών, αναλαμβάνοντας παράλληλα την διεύθυνση της Αποστολικής Διακονίας.

Στις 12 Ιανουαρίου του 1978 εξελέγη από την Ιεραρχία της Εκκλησίας της Ελλάδος Μητροπολίτης Πειραιώς. Συνυποψήφιός του στην ψηφοφορία εκλογής, την οποία και έχασε με δώδεκα ψήφους διαφορά, ήταν ο μετέπειτα Αρχιεπίσκοπος Τιράνων Αναστάσιος.

Ήταν επίσης Ιδρυτής της Αδελφότητας «Η Χρυσοπηγή». Είχε γράψει πλήθος θρησκευτικών έργων και έχει αρθρογραφήσει σε περιοδικά και εφημερίδες.

Πνευματικά του παιδιά θεωρούνται οι Αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος, Καλαβρύτων και Αιγιαλείας Αμβρόσιος, Σάμου και Ικαρίας Ευσέβιος και Δημητριάδος και Αλμυρού Ιγνάτιο.

Είχε τιμηθεί με το παρασημο του Ανώτερου Ταξιάρχου του Τάγματος των Ιπποτών του Παναγίου Τάφου.

επίσης είχε τιμηθεί με το παράσημο του Αποστόλου Παύλου της Εκκλησίας της Ελλάδος.

Εξελέγη Μητροπολίτης Πειραιώς το 1978

Στις 12 Ιανουαρίου του 1978 εξελέγη από την Ιεραρχία της Εκκλησίας της Ελλάδος μητροπολίτης Πειραιώς.

Κατά την παραμονή του στον θρόνο της Μητρόπολης Πειραιά, ο Καλλίνικος ίδρυσε κατηχητικά σχολεία, εκκλησιαστικό βιβλιοπωλείο, γηροκομείο, παιδικούς σταθμούς και δημοτικό σχολείο ενώ δημιούργησε οργανωμένα συσσίτια για απόρους πολίτες.

Σταθμός στην ποιμαντορία του, η ίδρυση του ραδιοφωνικού σταθμού «Πειραϊκή Εκκλησία».

Στις 4 Φεβρουαρίου 2006 υπέβαλε στον πνευματικό του υιό, αρχιεπίσκοπο Χριστόδουλο, την παραίτησή του επικαλούμενος λόγους υγείας.  Μετά την παραίτησή του από τον θρόνο του, ο μακαριστός μητροπολίτης επέδειξε αξιοσημείωτη συμπεριφορά αποφεύγοντας κάθε αναφορά στα της τοπικής Εκκλησίας που επί 28 χρόνια διακόνησε, την οποία δεν επισκέφθηκε ξανά έκτοτε.

Η μόνη φορά που βρέθηκε σε χώρο εκκλησιαστικής διοίκησης ήταν τον προηγούμενο Οκτώβριο, όταν προκειμένου να συγχαρεί τον νέο γενικό διευθυντή της ΕΚΥΟ, αρχιμανδρίτη Νικόδημο Φαρμάκη, ο οποίος είναι πνευματικό του παιδί, επισκέφθηκε το συνοδικό μέγαρο της Μονής Πετράκη.

Το 2019 παραιτήθηκε από τη θέση του ηγουμένου της Μονής της Παναγίας Χρυσοπηγής.

Την Τρίτη η κηδεία του

Όπως ενημερώνει η Ιερά Μητρόπολις Πειραιώς, “Ὁ μακαριστός Μητροπολίτης κυρός ΚΑΛΛΙΝΙΚΟΣ θά τεθῆ εἰς προσκύνημα εἰς τόν Καθεδρικόν Ἱ. Ναόν Παναγίας Τριάδος Πειραιῶς ἀπό τήν 29 Φεβρουαρίου 2020 καί ὥρα 5μμ.

Ἡ ἐξόδιος Ἀκολουθία αὐτοῦ θά τελεσθῆ τήν 11η πμ τῆς Τρίτης 3η Μαρτίου προεξάρχοντος τοῦ Μακαριωτάτου Ἀρχιεπισκόπου Ἀθηνῶν καί πάσης Ἑλλάδος κ.κ. ΙΕΡΩΝΥΜΟΥ Β΄.

Ἐν συνέχειᾳ ὁ ἀοίδιμος κυρός ΚΑΛΛΙΝΙΚΟΣ θά ἐνταφιασθῆ εἰς τό ἐν Πολυδενδρίῳ Ἀττικῆς Μετόχιον τῆς Ἱ. Συνοδικῆς Μονῆς Παναγίας Χρυσοπηγῆς, τῆς ὁποίας ἦτο ἱδρυτής καί κτίτωρ”.

ο π Πειραιώς Καλλίνικος!

Εκοιμήθη ο πρώην Πειραιώς Καλλίνικος.

Πένθος στον Πειραιά αλλά και στην παγκόσμια ορθόδοξη χριστιανική κοινότητα

Εκοιμήθη σήμερα σε ηλικία 95 ετών ο Σεβ. Μητροπολίτης πρ. Πειραιώς Καλλίνικος.

– Ο Μακαριστός Καλλίνικος τις τελευταίες μέρες νοσηλευόταν στην Εντατική μονάδα Ιδιωτικού Νοσοκομείου του Πειραιά.

Η εξόδιος Ακολουθία θα τελεστεί την Τρίτη 3 Μαρτίου 2020 στις 11π.μ.με τις αναλογούσες τιμές!

– Θα προηγηθεί τριήμερο προσκύνημα στον Καθεδρικό Ναό Αγίας Τριάδας Πειραιά 

Ο Μακαριστός Μητροπολίτης πρ. Πειραιώς Καλλίνικος γεννήθηκε στο Βαρθολομιό Ηλείας το 1925.
Αργότερα εγκαταστάθηκε με την οικογένειά του στην Πάτρα.

Το 1948 δίδασκε ως κατηχητής στην Πάτρα για να προσληφθεί το 1953 στο βιβλιοπωλείο της αδελφότης της Ζωής.

Χειροτονήθηκε Διάκονος το 1956 και Πρεσβύτερος το 1959. Το 1957 αρχίζει τις σπουδές του στην Θεολογική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, από την οποία και αποφοίτησε.

Παράλληλα την ίδια εποχή εγκαθίσταται σε διαμέρισμα στο Παγκράτι, όπου συγκατοικούσε με τον Αθανάσιο Λενή (μετέπειτα Μητροπολίτη Καλαβρύτων και Αιγειαλίας) και με τον Χρήστο Παρασκευαΐδη (μετέπειτα Αρχιεπίσκοπο Αθηνών Χριστόδουλο), με τους οποίους και συνδέθηκε με στενή φιλία.

Το 1961 εγκαθίσταται μαζί με τους Λενή και Παρασκευαΐδη στη Μονή Βαρλαάμ των Μετεώρων, της οποίας ορίζεται ηγούμενος.

Μετά από παραμονή δύο ετών, και αφού πρώτα αναστηλώνουν την μονή, επιστρέφουν στην Αθήνα λόγω διαμάχης που ξέσπασε μεταξύ αυτών και του εγχώριου Μητροπολίτη 

Το 1967 τοποθετήθηκε καθηγητής του φροντιστηρίου κατηχητικών και γενικός διευθυντής των κατηχητικών σχολείων της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών, θέση στην οποία παρέμεινε μέχρι και το 1980.

Το 1973 ίδρυσε μαζί με τους τότε Αρχιμανδρίτες Αθανάσιο Λενή και Χριστόδουλο Παρασκευαΐδη το Συνοδικό Μοναστήρι της Παναγίας της «Χρυσοπηγής», της οποίας και ορίστηκε ηγούμενος.

Το 1975 εξελέγη Τιτουλάριος Μητροπολίτης Ρωγών, αναλαμβάνοντας παράλληλα την διεύθυνση της Αποστολικής Διακονίας.

Στις 12 Ιανουαρίου του 1978 εξελέγη από την Ιεραρχία της Εκκλησίας της Ελλάδος Μητροπολίτης Πειραιώς. Συνυποψήφιός του στην ψηφοφορία εκλογής, την οποία και έχασε με δώδεκα ψήφους διαφορά, ήταν ο μετέπειτα Αρχιεπίσκοπος Τιράνων Αναστάσιος.

Ήταν επίσης Ιδρυτής της Αδελφότητας «Η Χρυσοπηγή». Είχε γράψει πλήθος θρησκευτικών έργων και έχει αρθρογραφήσει σε περιοδικά και εφημερίδες.

Πνευματικά του παιδιά θεωρούνται οι Αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος, Καλαβρύτων και Αιγιαλείας Αμβρόσιος, Σάμου και Ικαρίας Ευσέβιος και Δημητριάδος και Αλμυρού Ιγνάτιος.

Είχε τιμηθεί με το παράσημο του Αποστόλου Παύλου της Εκκλησίας της Ελλάδoς και με το παράσημο του Ανωτέρου Ταξιάρχου του Τάγματος των Ιπποτών του Παναγίου Τάφου.

Εξελέγη Μητροπολίτης Πειραιώς το 1978

Στις 12 Ιανουαρίου του 1978 εξελέγη από την Ιεραρχία της Εκκλησίας της Ελλάδος μητροπολίτης Πειραιώς.

Κατά την παραμονή του στον θρόνο της Μητρόπολης Πειραιά, ο Καλλίνικος ίδρυσε κατηχητικά σχολεία, εκκλησιαστικό βιβλιοπωλείο, γηροκομείο, παιδικούς σταθμούς και δημοτικό σχολείο ενώ δημιούργησε οργανωμένα συσσίτια για απόρους πολίτες.

Σταθμός στην ποιμαντορία του, η ίδρυση του ραδιοφωνικού σταθμού «Πειραϊκή Εκκλησία».

Στις 4 Φεβρουαρίου 2006 υπέβαλε στον πνευματικό του υιό, αρχιεπίσκοπο Χριστόδουλο, την παραίτησή του επικαλούμενος λόγους υγείας.  Μετά την παραίτησή του από τον θρόνο του, ο μακαριστός μητροπολίτης επέδειξε αξιοσημείωτη συμπεριφορά αποφεύγοντας κάθε αναφορά στα της τοπικής Εκκλησίας που επί 28 χρόνια διακόνησε, την οποία δεν επισκέφθηκε ξανά έκτοτε.

Η μόνη φορά που βρέθηκε σε χώρο εκκλησιαστικής διοίκησης ήταν τον προηγούμενο Οκτώβριο, όταν προκειμένου να συγχαρεί τον νέο γενικό διευθυντή της ΕΚΥΟ, αρχιμανδρίτη Νικόδημο Φαρμάκη, ο οποίος είναι πνευματικό του παιδί, επισκέφθηκε το συνοδικό μέγαρο της Μονής Πετράκη.

Το 2019 παραιτήθηκε από τη θέση του ηγουμένου της Μονής της Παναγίας Χρυσοπηγής.

Την Τρίτη η κηδεία του

Όπως ενημερώνει η Ιερά Μητρόπολις Πειραιώς, “Ὁ μακαριστός Μητροπολίτης κυρός ΚΑΛΛΙΝΙΚΟΣ θά τεθῆ εἰς προσκύνημα εἰς τόν Καθεδρικόν Ἱ. Ναόν Παναγίας Τριάδος Πειραιῶς ἀπό τήν 29 Φεβρουαρίου 2020 καί ὥρα 5μμ.

Ἡ ἐξόδιος Ἀκολουθία αὐτοῦ θά τελεσθῆ τήν 11η πμ τῆς Τρίτης 3η Μαρτίου προεξάρχοντος τοῦ Μακαριωτάτου Ἀρχιεπισκόπου Ἀθηνῶν καί πάσης Ἑλλάδος κ.κ. ΙΕΡΩΝΥΜΟΥ Β΄.

Ἐν συνέχειᾳ ὁ ἀοίδιμος κυρός ΚΑΛΛΙΝΙΚΟΣ θά ἐνταφιασθῆ εἰς τό ἐν Πολυδενδρίῳ Ἀττικῆς Μετόχιον τῆς Ἱ. Συνοδικῆς Μονῆς Παναγίας Χρυσοπηγῆς, τῆς ὁποίας ἦτο ἱδρυτής καί κτίτωρ”.

                                   

                        ΚΟΙΝΟΠΟΙΗΣΗ ΑΦΙΣΣΑΣ

Εισερχόμενα

x

Πατηρ Παύλος <paulosdim@gmail.com>	7:22 π.μ. (πριν από 9 ώρες)

       Αρχ. Παύλος Δημητρακόπουλος

    Εν Πειραιεί τη 27η Φεβρουαρίου 2020.

     ΠΑΡΑΚΑΛ ΟΥΜΕ ΘΕΡΜΩΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΩΘΗΣΗ ΚΑΙ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ 
ΤΟΥ ΠΑΡΑ ΚΑΤΩ ΑΡΧΕΙΟΥ ΚΑΙ
 ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ ΕΚ ΤΩΝ ΠΡΟΤΕΡΩΝ

ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΠΕΙΡΑΙΩΣ

ΓΡΑΦΕΙΟ ΕΠΙ ΤΩΝ ΑΙΡΕΣΕΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΠΑΡΑΘΡΗΣΚΕΙΩΝ
Εν Πειραιεί τη 24 η Φεβρουαρίου 2020

ΠΩΣ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΕΝΩΘΕΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ Ο
ΚΑΤΑΚΕΡΜΑΤΙΣΜΕΝΟΣ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ;
Όπως κάθε χρόνο έτσι και εφέτος πραγματοποιήθηκε σε όλο τον
κόσμο «Παγκόσμια Προσευχή για την Χριστιανική Ενότητα», την
οποία συνέλαβε και οργανώνει ο αιρετικός Παπισμός, με στόχο την
«ένωση των Εκκλησιών», όπως την κατανοεί το Βατικανό, δηλαδή την
υποταγή όλου του χριστιανικού κόσμου στην απόλυτη κυριαρχία του
διαδόχου των Φράγκων ηγεμόνων, ο οποίος σφετερίζεται εδώ και δέκα
αιώνες τον αγιασμένο θεσμό του Πάπα της Ρώμης. Η κατ’ έτος αυτή
ανούσια, ανιαρή και δυστυχώς ανίερη «προσευχή» πραγματοποιήθηκε
και στην ορθόδοξη πατρίδα μας, με πρωτοβουλία της εδώ παπικής
κοινότητας. Μάλιστα οι διοργανωτές της φρόντισαν να δοθεί πλέρια
δημοσιότητα, ώστε να σχηματιστεί η εντύπωση στους αφελείς ότι η
παπική «εκκλησία» «ποθεί» την χριστιανική ενότητα και αναλαμβάνει
«τολμηρές» πρωτοβουλίες για την προώθησή της. Ότι δήθεν το
Βατικανό έχει «αλλάξει διαθέσεις» και προωθεί όντως την χριστιανική
ενότητα, σύμφωνα με το θέλημα του Θεού και τις αρχές της Εκκλησίας.
Αλλά, όσοι έχουμε επαρκή γνώση τι είναι στην ουσία ο Παπισμός, τι
κρύβεται κάτω από τα διάφορα προσωπεία που φοράει κάθε φορά, για να
προωθεί τις θέσεις του και τα κατακτητικά του συμφέροντα, ξέρουμε ότι
και οι «προσευχές» αυτές αποτελούν μια ακόμη κρυφή τακτική του, για
να παρασύρει την Εκκλησία μας σε μια ανίερη ενότητα με την αιρετική
«εκκλησία» του. Άλλωστε η χιλιόχρονη ιστορία του μας διδάσκει πως,
αφότου ο Παπισμός απόσχισε την Δυτική Εκκλησία από τον ενιαίο και
αδιαίρετο κορμό της Εκκλησίας, πασχίζει να την υποτάξει, με κάθε
τρόπο, στην δυναστεία του σφετεριστή του πατριαρχικού θρόνου της
Δύσεως.
Το δυστύχημα όμως είναι ότι σε αυτές τις υποκριτικές «προσευχές
για την ενότητα του χριστιανικού κόσμου», συμμετέχουν και πολλοί
ορθόδοξοι κληρικοί, όλων των βαθμών, καθηγητές θεολόγοι και απλοί
πιστοί, δίνοντας άλλοθι στους παπικούς, για τις δήθεν καλές προθέσεις
τους, παραβλέποντας το γεγονός ότι τέτοιου είδους τακτικές και
πρακτικές για τη χριστιανική ενότητα είναι παντελώς άγνωστες στην
εκκλησιαστική ιστορία. Η Εκκλησία καλούσε τους αιρετικούς και
πλανεμένους σε μετάνοια, αποβολή των πλανών και επιστροφή σε Αυτή.
Ουδεμία μαρτυρία υπάρχει ότι οι άγιοι και θεοφόροι Πατέρες
συμπροσεύχονταν με τους αιρετικούς για να επέλθει ενότητα στην

2

Εκκλησία, διότι η ενότητα είναι δεδομένη. Καλούσαν τους αιρετικούς
στις άγιες Συνόδους για να απολογηθούν και να δηλώσουν τη μετάνοιά
τους και όταν αυτοί παρέμειναν αμετακίνητοι στις πλάνες τους, τους
απέκοβαν οριστικά από το εκκλησιαστικό σώμα, ως «σάπια μέλη», για
να μην μολυνθούν και τα υγιή.
Εντύπωση μας προξένησε η είδηση, ότι στα πλαίσια αυτών των
«προσευχών» οι εν Ελλάδι παπικοί διοργάνωσαν ειδική διάλεξη, με
θέμα: «Η Σύνοδος της Φλωρεντίας (1438), τελευταία προσπάθεια
επανένωσης των χριστιανών Ανατολής και Δύσης. Μπορεί αυτή η
Σύνοδος να μάς εμπνεύσει να ξαναβρούμε το δρόμο προς την
ενότητα;». Όπως διαβάζουμε στην εφημερίδα «ΚΑΘΟΛΙΚΗ» (31-1-
2020): «η διάλεξη πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή 24 Ιανουαρίου
στις 18.00 στην αίθουσα εκδηλώσεων των Ιησουιτών. Ομιλητές: ο
δρ. Bernard Meunier (συνεργάτης στη σειρά πατερικών έργων
“Sourcew Chretiennes” και καθ. Δημήτριος Μόσχος (καθηγητής
Ιστορίας της Εκκλησίας – Θεολογική Σχολή Πανεπιστημίου
Αθηνών). […] Συντονιστής: κ. Σταύρος Ζουμπουλάκης (Πρόεδρος
του Εφορευτικού Συμβουλίου της Εθνικής Βιβλιοθήκης της
Ελλάδος και Πρόεδρος του Ιδρύματος Άρτος Ζωής). …».
Η εφημερίδα έκαμε λόγο για «εξαιρετική και διαφωτιστική
διάλεξη». Προφανώς «εξαιρετική και διαφωτιστική» υπήρξε για την
πλευρά των διοργανωτών παπικών, διότι εμείς οι Ορθόδοξοι γνωρίζουμε
πολύ καλά τι ήταν και τι είναι η «Σύνοδος Φεράρας – Φλωρεντίας». Αν
για τους παπικούς είναι μεγάλη «Οικουμενική Σύνοδος», για την
Εκκλησίας μας είναι μια από τις χειρότερες, αν όχι η χειρότερη και
πλέον ληστρική σύνοδος, η οποία αμαυρώνει το άγιο συνοδικό σύστημα
της Εκκλησίας μας. Δεν χρειάζεται προφανώς να αναφερθούμε με
λεπτομέρειες στα τραγικά συμβάντα αυτής της ψευδοσυνόδου και στις
ολέθριες αποφάσεις της, για την πλήρη υποταγή της αγίας μας Εκκλησίας
στον παποφραγκισμό, ουνιτικώ των τρόπω. Δεν χρειάζεται να
αναλύσουμε τους ωμούς εκβιασμούς των ορθοδόξων ιεραρχών, την
απαίτηση του «πάπα» Ευγενίου Δ΄ να του ασπασθούν τα πόδια οι
αντιπρόσωποι ορθόδοξοι ιεράρχες, τη στέρηση τροφής τους, τις απειλές
κατά όσων στηλίτευαν τις παπικές πλάνες και ιδιαίτερα του αγίου
Μάρκου Ευγενικού, τις πλαστογραφήσεις των πατερικών κειμένων, και
άλλα φρικτά και φοβερά, που σημάδεψαν τις διετείς δυσμενέστατες
εργασίες της ψευδοσυνόδου. Ετούτο μονάχα θα επισημάνουμε: αν και
ένας Επίσκοπος δεν υποτάχτηκε στους παπικούς εκβιασμούς και δεν
υπέγραψε την ολέθρια για την Εκκλησία ψευδένωση, ο άγιος Μάρκος ο
Ευγενικός, η ορθόδοξη αυτοσυνειδησία κήρυξε αμέσως την σύνοδο
ληστρική και την απέρριψε. Αντίθετα για τον αιρετικό Παπισμό αυτή,
όπως επισημάναμε, αποτέλεσε και συνεχίζει να αποτελεί «αγία και
οικουμενική σύνοδος»!

3

Ναι, δυστυχώς, υπήρξε η τελευταία προσπάθεια επανένωσης των
χριστιανών Ανατολής και Δύσης, με την απόλυτη ευθύνη των αιρετικών
παπικών. Πίστευε ο παμπόνηρος τότε «πάπας» ότι οι δύσκολες συνθήκες
των ορθοδόξων ανατολικών, θα έκαμπταν το ορθόδοξο φρόνημά τους και
θα «πωλούσαν» την πίστη τους σ’ αυτόν για την υποτιθέμενη «βοήθειά»
του, για τη διάσωση του Κράτους τους από τους Οθωμανούς. Γελάστηκε
όμως οικτρά και απέτυχαν τα καταχθόνια και δόλια σχέδιά του.
Ποια «έμπνευση» μπορούμε να πάρουμε από την ψευδοσύνοδο της
Φεράρας – Φλωρεντίας για «να ξαναβρούμε το δρόμο προς την
ενότητα», όπως ήταν ο στόχος της διάλεξης; Η Εκκλησία μας ουδεμία
έμπνευση μπορεί να πάρει από αυτή, ενθυμούμενη το τραγικό γεγονός
της ψευδοσυνόδου, την οποία, όπως είναι γνωστό, την καταδίκασε ως
ληστρική, η Πανορθόδοξος Σύνοδος της Κωνσταντινουπόλεως του
1484. Μόνο πίκρα και απογοήτευση μπορεί να γεμίσει την ψυχή μας, για
το κατάντημα των χριστιανών της Δύσης. Οι αποφάσεις της
ψευδοσυνόδου, για την «ένωση των Εκκλησιών», οι οποίες πάρθηκαν,
όπως αναφέραμε, υπό ακραίες μορφές βίας και τρομοκρατίας σε βάρος
των ορθοδόξων ιεραρχών, απορρίφτηκαν ως απαράδεκτες.
Έτσι, «έμπνευση» από την ψευδοσύνοδο της Φεράρας – Φλωρεντίας
παίρνουν οι παπικοί, διότι θεωρούν τις αποφάσεις της «θεόπνευστες» και
υποχρεωτικά εφαρμοστέες, ως αποφάσεις «Οικουμενικής Συνόδου». Η
ουνιτικώ τω τρόπω «ένωση» της Εκκλησίας με τον Παπισμό, που
προέβλεπαν οι αποφάσεις της, αποτελούν «δόγματα πίστεως» για
εκείνον. Και δεν είναι καθόλου τυχαίο, ότι ως τα σήμερα το Βατικανό,
προωθεί το μοντέλο της ουνιτικής ενώσεως, δηλαδή υλοποιεί τις
«θεόπνευστες» αποφάσεις της ψευδοσυνόδου Φεράρας – Φλωρεντίας!
Διερωτόμαστε: ποιο ήταν το περιεχόμενο της ομιλίας του ορθοδόξου
καθηγητού κ. Δημητρίου Μόσχου στη διάλεξη και ποια στάση κράτησε;
Υπήρξε, ως όφειλε ομολογητικό; Ως εκκλησιαστικός ιστορικός
παρουσίασε, ως έχουν τα τραγικά γεγονότα, που σημάδεψαν την
ψευδοσύνοδο; Στηλίτευσε τις ασύλληπτες βιαιότητες των παπικών σ’
αυτή; Αναφέρθηκε στην κατηγορηματική απόρριψη των αποφάσεών της
από την Εκκλησία, ως άκρως αντίθετες με την διδασκαλία της;
Αναφέρθηκε στην αθέτηση των υποσχέσεων των παπικών στους
ορθοδόξους, μετά την κήρυξη της «ένωσης»; Διαβεβαίωσε το
ακροατήριό του, ότι ουδεμία έμπνευση μπορεί να μας προξενήσει η εν
λόγω ψευδοσύνοδος, και να μας δείξει κάποια διέξοδο προς την
«ενότητα»; Τέλος, επισήμανε στους παπικούς συνομιλητές του και
ακροατές του, ότι η εμμονή του Παπισμού να θεωρεί ως «Οικουμενικές
Συνόδους» ληστρικές συνόδους, σαν και αυτή της Φεράρας –
Φλωρεντίας, κλείνει το δρόμο για την «ένωση» παρά τον ανοίγει;
Ανεξάρτητα από το τι είπε ο καθηγητής κ. Δ. Μόσχος στην ομιλία
του, έχει καλλιεργηθεί, δυστυχώς, τα τελευταία χρόνια στον ορθόδοξο

4

χώρο, «κλίμα» αποδοχής των ολέθριων αποφάσεων της ψευδοσυνόδου
Φεράρας – Φλωρεντίας. Δεν είναι λίγες οι παραφωνίες, όπως αυτή:
«κρατάμε τα δικά μας, κρατούν τα δικά τους και κάνουμε την
ένωση». Αλλά αυτό είναι «δόγμα» της εν λόγω ψευδοσυνόδου. Είναι ο
ουνιτικός τύπος ενώσεως, που έχει γίνει ήδη αποδεκτός από μεγάλη
μερίδα ορθοδόξων, απαράδεκτος όμως για την Εκκλησία. Αυτή είναι
ίσως η μεγάλη πρόκληση που έχουμε να αντιμετωπίσουμε στο άμεσο
μέλλον!
Κλείνοντας την ανακοίνωσή μας, θα θέλαμε να εκφράσουμε την
ανησυχία μας για την όλο και συχνότερα, συμμετοχή ορθοδόξων σε
«ενωτικές» φιέστες, τύπου «Παγκόσμια Εβδομάδα Προσευχής για
την Χριστιανική Ενότητα». Πέραν του ατελέσφορου, τέτοιες πρακτικές
απομειώνουν και τον ίδιο το Θεό, καθιστώντας Τον, εμμέσως πλην
σαφώς, υπεύθυνο για τον κατακερματισμό του χριστιανικού κόσμου,
παρακαλώντας Τον να άρει την διάσπαση, που ίσως Εκείνος ανέχεται! Η
αγία μας Εκκλησία μόνο έναν δρόμο ενότητας γνωρίζει, τη μετάνοια των
αιρετικών και την επιστροφή τους στην Εκκλησία. Οποιαδήποτε άλλη
«ένωση» θα έχει ημερομηνία λήξης, όπως είχε και η «ένωση» δια της
ψευδοσυνόδου Φεράρας - Φλωρεντίας!
Εκ του Γραφείου επί των Αιρέσεων και των Παραθρησκειών

από Πατέρα Παύλο!

Τριώδιον - Μεγάλη Τεσσαρακοστή

Εν Πειραιεί τη 22α Φεβρουαρίου 2020

Αρχ. Παύλου Δημητρακοπούλου

Πρ. Ιερού Ναού Τιμίου Σταυρού Πειραιώς

Ήδη από την Κυριακή του Τελώνου και Φαρισαίου, η αγία μας Εκκλησία μας 

εισήγαγε σε μιά νέα περίοδο του εορτολογίου της, την περίοδο του Τριωδίου. Μας 

δίδει έτσι την αφορμή να στρέψουμε και πάλι την προσοχή μας προς το νόημα και 

το περιεχόμενό της και να προσεγγίσουμε κάποιες πτυχές της, που μπορούν να μας 

βοηθήσουν σε μιά βαθύτερη κατανόηση της σημασίας της στην πνευματική μας 

ζωή.

Είναι μια πένθιμη και κατανυκτική περίοδος, που αρχίζει, όπως ελέχθη από την 

Κυριακή του Τελώνου και Φαρισαίου και φθάνει μέχρι τον εσπερινό του Μεγάλου 

Σαββάτου. Αυτήν διαδέχεται κατόπιν η χαρμόσυνη περίοδος του Πεντηκοσταρίου, 

που αρχίζει από την Κυριακή του Πάσχα και φθάνει μέχρι την Κυριακή των αγίων 

Πάντων. Είναι περίοδος εντονωτέρου πνευματικού αγώνος, στην οποία η Εκκλησία, 

με τα τροπάρια, τους ύμνους, τα αναγνώσματα, τις κατανυκτικές Προηγιασμένες 

Θείες Λειτουργίες, με την  νηστεία, στην οποία θα εισέλθουμε σε λίγο, από την Κα-

θαρά Δευτέρα και με την όλη κατάλληλη ατμόσφαιρα των ημερών αυτών, μας καλεί 

σε μιά ακριβέστερη και βαθύτερη βίωση του μυστηρίου της μετανοίας, μας καλεί να 

παλαίψουμε και να σταυρώσουμε τα πάθη και τον παλαιόν άνθρωπον, που φέρουμε 

μέσα μας, έτσι ώστε συσταυρωμένοι και συναναστημένοι με τον Χριστό, να εορ-

τάσουμε τα άγια Πάθη και την Ανάστασή του. Βέβαια αυτό δεν σημαίνει, ότι μετά 

την παρέλευση της περιόδου αυτής μπορούμε να χαλαρώσουμε τον πνευματικό α-

γώνα και να ικανοποιούμε τα πάθη, αλλά οφείλουμε πάντοτε να αγωνιζόμαστε με 

την ίδια ένταση, ή μάλλον με διαρκώς αυξανόμενη ένταση, σαν να ήταν όλη η ζωή 

μας ένα διαρκές και ισόβιο Τριώδιο. Αν μελετήσουμε τους βίους των αγίων, θα 

δούμε, ότι η ζωή τους ήταν ένας ακατάπαυστος αγώνας προς τα πάθη, μιά ισόβια 

κατάσταση νηστείας, μιά σταυροαναστάσιμη πορεία χαρμολύπης προς την Βασιλεία 

των Ουρανών. Επειδή ίδιον χαρακτηριστικό γνώρισμα της ανθρωπίνης φύσεως είναι 

το τρεπτόν και μεταβαλλόμενον, το γεγονός δηλαδή, ότι ο άνθρωπος παρουσιάζει 0

διακυμάνσεις και αυξομειώσεις στην πνευματική του ζωή και, σήμερα μεν είναι δυ-

νατόν να έχει ζήλο και προθυμία, αύριο όμως να περιπέση σε κατάσταση αμελείας 

και ραθυμίας, πιεζόμενος και επηρεαζόμενος από την «ευπερίστατη αμαρτία», που 

κυριαρχεί γύρω του, γι’ αυτό καθιέρωσαν οι άγιοι Πατέρες, με πολλή σοφία και 

σύνεση, την ευλογημένη αυτή περίοδο του Τριωδίου, ώστε να αποτελέση όχι μόνον 

στάδιο προετοιμασίας για τον εορτασμό του Πάσχα, αλλά και τρόπον τινά, εγερ-

τήριον σάλπισμα, αφορμή ανανήψεως και ανανεώσεως του πνευματικού αγώνος.

Πήρε το όνομα «Τριώδιον» από το ομώνυμο λειτουργικό βιβλίο, το οποίο χρησι-

μοποιεί κατά την περίοδο αυτή, επειδή οι κανόνες των καθημερινών της Μεγάλης 

2

Τεσσαρακοστής, που υπάρχουν στο βιβλίο αυτό, έχουν μόνο τρεις ωδές. Χωρίζεται 

σε τρία μέρη: Το πρώτο μέρος περιλαμβάνει τις τρείς πρώτες εβδομάδες, μέχρι την 

Κυριακή της Τυρινής. Έχει προκαταρκτικό χαρακτήρα και αποσκοπεί στο να μας 

προετοιμάσει σε μια σταδιακή είσοδο στη νηστεία, που επακολουθεί στη συνέχεια. 

Το δεύτερο μέρος αρχίζει από την  Καθαρά Δευτέρα και φθάνει μέχρι την Κυριακή 

των Βαΐων. Κυρίαρχο γνώρισμά του είναι ο αγώνας προς τα πάθη με την βοήθεια 

της νηστείας υπό την διπλή της μορφή: Νηστεία των τροφών και νηστεία των 

παθών. Τέλος το τρίτο μέρος περιλαμβάνει την Μεγάλη Εβδομάδα, που είναι η 

τελική κατάληξη, η αποκορύφωση του Τριωδίου, όπου συμπορευόμαστε  μαζί με 

τον Χριστό προς το άγιον Πάθος και βιώνουμε την λαμπροφόρο Ανάσταση ως ένα 

προσωπικό γεγονός. 

Η όλη δομή του Τριωδίου συνιστά και συγκροτεί μία κλίμακα, μία ανοδική πο-

ρεία, που ανεβάζει τον πιστό από την κάθαρση στον φωτισμό και από τον φωτισμό 

στη θέωση, από την  γη στον ουρανό. Με την πρώτη βαθμίδα της εισάγει τον πιστό 

στην ταπείνωση και την συντριβή της καρδιάς του τελώνου, σαν το πιο απαραίτητο 

εφόδιο για τη θεραπεία της ψυχής από τα πάθη. 

Κατόπιν, στην επόμενη βαθμίδα της, (Κυριακή του ασώτου), μας παρουσιάζει την 

δύναμη της μετανοίας και το μέγεθος της ευσπλαγχνίας του Δεσπότου Χριστού, ο 

οποίος δέχεται την μετάνοια του αμαρτωλού, όταν αυτός μετανοεί ειλικρινά και τον 

αποκαθιστά και πάλι στην κατάσταση του υιού και κληρονόμου της Βασιλείας του. 

Στην επόμενη βαθμίδα, (Κυριακή της Απόκρεω), μας υπενθυμίζει την μεγάλη 

αλήθεια, ότι ο Θεός είναι μεν εύσπλαγχνος, αλλά είναι και δίκαιος. Και όσο μεγάλη 

είναι η ευσπλαγχνία του, άλλο τόσο μεγάλη είναι και η δικαιοσύνη του. Και δεν θα 

πρέπει ο πιστός, αποβλέποντας στην ευσπλαγχνία του να παραθεωρεί την 

δικαιοσύνη του και να συνεχίζει να αμαρτάνει, ζώντας με αμέλεια και ασωτεία, 

διότι θα έρθει μία ημέρα, την φοβερά ημέρα της κρίσεως, για να κρίνει τον κόσμο 

και να αποδώσει στον καθένα κατά τα έργα του. 

Στην επόμενη βαθμίδα, (Κυριακή της Τυρινής), μας φέρνει στην αρχή της ιστορίας 

του ανθρωπίνου γένους, στη ζωή των πρωτοπλάστων μέσα στον παράδεισο. Μας 

υπενθυμίζει, ότι η αιτία της εξορίας των από τον παράδεισο, ήταν η παρακοή στην 

εντολή του Θεού, που ήταν εντολή νηστείας και μας διδάσκει, ότι αν θέλουμε να 

ξαναβρούμε αυτόν τον χαμένο παράδεισο, θα πρέπει να ακολουθήσωμε τον εντελώς 

αντίθετο δρόμο, τον δρόμο δηλαδή της υπακοής στο θέλημα του Θεού και της 

νηστείας. 

Στην επόμενη βαθμίδα, (Κυριακή της Ορθοδοξίας), μας διδάσκει την μεγάλη 

αλήθεια, ότι σε τίποτα δεν ωφελεί τον πιστό ο αγώνας, που κάνει να νεκρώσει τα 

πάθη και να κάνει κτήμα του τις αρετές, αν δεν πιστεύει ορθά, αν δεν βρίσκεται 

στους κόλπους της μόνης αληθούς Εκκλησίας του Χριστού, της Ορθοδόξου 

Εκκλησίας. 

Στην επόμενη βαθμίδα (Β΄ Κυριακή των νηστειών), μας παρουσιάζει μια μεγάλη 

ασκητική μορφή και ταυτόχρονα έναν μεγάλο αγωνιστή και υπέρμαχο της 

Ορθοδοξίας, τον άγιο Γρηγόριο τον Παλαμά, προκειμένου να μας εμπνεύσει τόσον 

από τους αντιαιρετικούς του αγώνες κατά του Παπισμού, όσον επίσης και από την 

ζωή της ασκήσεώς του.

Στην επόμενη βαθμίδα, (Γ΄ Κυριακή των νηστειών), φέρνει στη μνήμη μας το 

πάθος του Κυρίου και προβάλλει εις προσκύνηση τον τίμιο και ζωοποιό σταυρό του 

ως ισχυρότατο όπλο, ως στήριγμα, παρηγορία και αναψυχή, ως πηγή δυνάμεως στον 

αγώνα κατά των παθών. 

Στις επόμενες δύο βαθμίδες (Δ΄και Ε΄ Κυριακές των νηστειών), μας παρουσιάζει 

δύο ακόμη μεγάλες ασκητικές μορφές, τον άγιο Ιωάννη τον Σιναΐτη και την οσία 

Μαρία την Αιγυπτία, ως παραδείγματα τελείας ασκητικής διαγωγής. Έτσι μας 

διδάσκει, ότι δεν υπάρχει άλλος δρόμος θεραπείας της ψυχής από τα πάθη, παρά 

μόνον ο δρόμος της ασκητικής θεραπευτικής αγωγής, που υποδεικνύει η Εκκλησία. 

Τέλος στην τελευταία βαθμίδα (Κυριακή των Βαΐων), μας εισάγει στο πάθος του 

Κυρίου και εν τέλει μας οδηγεί στην φωτεινή ατμόσφαιρα της λαμπροφόρου 

Αναστάσεως.

Η όλη αυτή ανοδική πορεία, το ανέβασμα στην κλίμακα των αρετών,  στην οποία 

μας καλεί να βαδίσωμε η αγία μας Εκκλησία διά του Τριωδίου, δεν είναι από τα 

πράγματα, που εύκολα κατορθώνονται. Απαιτείται αγώνας σκληρός και οδυνηρός 

με ιδρώτα πολύ, με δάκρυ και αίμα και θυσίες πολλές, για να κόψει κανείς τα πάθη 

του, για να ξεριζώσει από μέσα του όσα αγκάθια ρίζωσαν μέσα στο χώρο της καρ-

διάς του. Προ παντός έχει ανάγκη από έμπειρο πνευματικό οδηγό, με την βοήθεια 

του οποίου και μόνον, μπορεί να ξεφύγει από τις ποικίλλες πλεκτάνες και παγίδες 

του διαβόλου. Δεν θα πρέπει όμως κανείς να απελπίζεται και να αποθαρρύνεται, 

αναλογιζόμενος τους κόπους και τις δυσκολίες του πράγματος. Στον αγώνα αυτόν 

δεν  έχει σημασία σε ποιά πνευματικά μέτρα θα φθάσει. Σημασία έχει να ξεκινήσει 

τον αγώνα με ζήλο και προθυμία πολλή και να μην παύσει αγωνιζόμενος μέχρι τε-

λευταίας του αναπνοής. Και τότε ας είναι βέβαιος, ότι θα έχει μαζί του την παντο-

δύναμο βοήθεια της Θείας Χάριτος και τις πρεσβείες της παναχράντου Δεσποίνης 

ημών Θεοτόκου και όλων των αγίων. 

Καλό και ευλογημένο Τριώδιο και ευλογημένη και καρποφόρα αγία και Μεγάλη  

Τεσσαρακοστή.  

Απ’το Τριώδιο στην Ανάσταση και την Πεντηκοστή

Newsroom

• ΑΠ ΤΟ ΤΡΙΩΔΙΟ ΣΤΗΝ ΑΝΑΣΤΑΣΗ Κ ΤΗΝ ΠΕΝΤΗΚΟΣΤΗ,

Από: agiameteora.net

---

---

Ιω.Καρδάση
Η περίοδος από το Τριώδιο στην Ανάσταση και την Πεντηκοστή (17 εβδομάδες συνολικά) είναι η μεγαλειωδέστερη περίοδος στην λειτουργική ζωή της Εκκλησίας και επαναλαμβάνεται κάθε χρόνο στην πορεία της Εκκλησίας μας ανά τους αιώνες. Γνωρίζουμε τις εμφανίσεις της Θεότητας από την αρχή της δημιουργίας μέχρι σήμερα και το πώς αυτή δρα σ’ ολόκληρο τον κόσμο.

Από την αυγή της δημιουργίας μέχρι τη γέννηση του Χριστού έχουμε έντονη την εμφάνιση του Θεού-Πατέρα και την αχνή εμφάνιση των άλλων δυο προσώπων της Αγ. Τριάδας (Π. Διαθήκη). Από τη γέννηση του Χριστού μέχρι την Πεντηκοστή έχουμε την έντονη εμφάνιση του 2ου προσώπου της Αγ. Τριάδας, του Θεού-Υιού (Χριστού), από δε την Πεντηκοστή μέχρι σήμερα έχουμε έντονη την εμφάνιση του 3ου προσώπου, του Θεού-Αγ. Πνεύματος που πλέον μας καθοδηγεί στην πνευματική μας πορεία και μας αποκαλύπτει, στον βαθμό που μπορούμε, τα άλλα δυο πρόσωπα και μας δείχνει τον ορθόδοξο δρόμο («Εγώ ειμί η οδός, η αλήθεια και η ζωή»).

Για να φθάσουμε όμως μέχρι το γεγονός της καθόδου του Αγ. Πνεύματος (Πεντηκοστή), η Εκκλησία μας προσεκτικά μας καθοδηγεί αρχίζοντας από την κάθαρση της καρδιάς μας, από τη ρύπανση των αμαρτημάτων και η κάθαρση αυτή είναι το βασικό στοιχείο για την υποδοχή του Παρακλήτου (Αγ. Πνεύματος) και μέσω του κορυφαίου γεγονότος της Ανάστασης μας οδηγεί στην τελική αποδοχή του 3ου Προσώπου της Αγ. Τριάδας.

Το Τριώδιο είναι το εκκλησιαστικό λειτουργικό βιβλίο, που περιλαμβάνει τις ακολουθίες από τη Κυριακή του Τελώνη και Φαρισαίου μέχρι και το Μεγ. Σάββατο, περιλαμβάνει δε μόνο τρείς υμνογραφικούς κανόνες (αντί των 9 που υπάρχουν, μία ωδή από τις πέντε πρώτες, την 8η και την 9η).

Το Τριώδιο με τις 10 εβδομάδες του, εκ των οποίων οι 3 πρώτες χωρίς νηστεία και οι επόμενες 7 με νηστεία, οριοθετεί ακριβώς την περίοδο της κάθαρσης της ψυχής που συμπαρασύρει βέβαια και το σώμα στην κάθαρση αυτή, καθότι τούτο αποτελεί το εργαλείο των ενεργειών της. Η κάθαρση αυτή -το ξεβρώμισμα δηλαδή- ξεκινάει με τη μετάνοια (την αλλαγή της νοοτροπίας του νου), την ταπείνωση, με το άδειασμα του εσωτερικού μας εαυτού μπροστά στο Θεό, με τη βοήθεια του πνευματικού μας, που θα μας δώσει και τις οδηγίες για τη θεραπεία της ψυχής μας (την ορθόδοξη ψυχοθεραπεία), την οποία τόσο πολύ όλοι μας την έχουμε ανάγκη, μιάς και η Εκκλησία μας είναι ένα απέραντο νοσοκομείο ψυχών (αλλά και σωμάτων) με γενικό αρχίατρο τον «ιατρό των ψυχών και των σωμάτων ημών», που σκοπό έχει την θεραπεία μας από τις βαρειές νόσους της φιληδονίας, φιλαργυρίας, φιλαυτίας και τόσων άλλων.

Κύριο φάρμακο θεραπείας αποτελεί η νηστεία (άσκηση και εγκράτεια), η αρχή της μετάνοιας. Η επαινετή νηστεία (η ευάρεστη στο Θεό νηστεία) ξεκινάει με την αργολογία (την αποχή από την πολυλογία, την άσκηση στα εξερχόμενα από το στόμα, την εγκράτεια δηλ. της γλώσσας) και προχωράει στην αποχή από τις πάσης φύσεως επιθυμίες (εγκράτεια της σάρκας), την αποχή από το θυμό, την καταλαλιά, την ψευδορκία κ.ά. και καταλήγει στην αποχή από τροφές (εγκράτεια στα εισερχόμενα στο στόμα). Λέγει χαρακτηριστικά ο Μ. Βασίλειος: «Δεν τρώγεις κρέατα, αλλά τρώγεις τον αδελφό σου. Δεν πίνεις οίνο, αλλά δεν είσαι εγκρατής στις ύβρεις» (Α΄ λόγος περί νηστείας). Δεν επαρκεί όμως για την θεραπεία μόνο το φάρμακο της νηστείας, πρέπει να συνοδεύεται από προσευχή (βαθιά προσευχή, καρδιακή προσευχή), ελεημοσύνη, τακτικό εκκλησιασμό και συμμετοχή στη μυστηριακή ζωή της Εκκλησίας (εξομολόγηση και θ. κοινωνία).

Ξεκινώντας από τις τρεις αυτές πρώτες εβδομάδες του Τριωδίου, που αποτελούν το προπαρασκευαστικό στάδιο για την περίοδο της νηστείας της Μ. Τεσσαρακοστής προχωρούμε στη περίοδο αυτή της μετανοίας (6 εβδομάδες, 40 ημέρες) από την Κ. Δευτέρα μέχρι το Σάββατο του Λαζάρου.

Η προσευχή (εκτός από τη ιδιωτική κάθε πιστού) γίνεται πιο εντατική στους ναούς, όπου εκτός της θ. λειτουργίας Σαββάτου και Κυριακής και του εσπερινού του Σαββάτου γίνονται επίσης όλη αυτή την περίοδο της Μ. Τεσσαρακοστής: η ακολουθία του Αποδείπνου (Δευτέρα έως και Πέμπτη), η ακολουθία των Προηγιασμένων (με καθαγιασμένα Τίμια Δώρα) κάθε Τετάρτη και Παρασκευή και οι Χαιρετισμοί της Θεοτόκου επίσης κάθε Παρασκευή.

Η ελεημοσύνη εκτός από την προσφορά πνευματικής τροφής, από τους δυνάμενους προς τούτο (νουθεσίες, διδασκαλία του λόγου του Ευαγγελίου και των Πατέρων κ.λπ.) επεκτείνεται και στην προσφορά υλικής τροφής στους αναξιοπαθούντες και ασθενείς και τους έχοντες ανάγκη βοήθειας.

Εξυπακούεται, ότι η μετάνοια πρέπει να είναι δια βίου, η δε ελεημοσύνη, νηστεία και εγκράτεια συνεχίζονται και μετά την περίοδο αυτή σύμφωνα με τους κανόνες της Εκκλησίας και αποτελούν μια ελάχιστη προσφορά του πιστού στη μάχη του ενάντια στον Πειρασμό και απαιτούμενη πρώτη ύλη για τη σωτηρία και την «καλήν απολογίαν» κατά την μεγάλη ώρα της Κρίσεως. Αυτός δε που θέλει να θεωρεί τον εαυτό του πιστό μέλος της Ορθόδοξης Εκκλησίας, τότε μόνο πρέπει να τον θεωρεί έτσι, όταν μετέχει πλήρως της μυστηριακής της ζωής με τακτικό εκκλησιασμό και συμμετοχή στα μυστήρια της εξομολόγησης και της θ. κοινωνίας και όχι μόνον ευκαιριακά. Με αυτές τις προϋποθέσεις και με συνεχή άνοδο της πνευματικής του ζωής έχει την πιθανότητα να μετάσχει της θείας μακαριότητας «εν εκείναις ταις ημέραις», βλέποντας τον Θεό ως Φως, ενώ στην αντίθετη περίπτωση δεν θα μετέχει αυτής της μακαριότητας, αλλά θα αισθάνεται τον Θεό ως «Πυρ φλέγον».

Έτσι ο πιστός καθαρμένος από τη βρωμιά των αμαρτημάτων του προχωρεί προς την εβδομάδα του Θείου Πάθους (Μ. Εβδομάδα) και σαν τον Άσωτο της παραβολής θα αναφωνήσει: «αναστάς πορεύσομαι προς τον Πατέρα μου» και τότε θα κατανοήσει και την Ανάσταση του Χριστού (την Ανάσταση του Θεού «εν σώματι») το κορυφαίο αυτό γεγονός της θείας οικονομίας, το πλήρωμα του Νόμου και των Προφητών.

Η ενσάρκωση του Χριστού (Θεού-Λόγου) είναι ήδη μια πράξη σωτήρια για την ανακαίνιση της ανθρώπινης φύσης. Σ’ ένα πεσμένο και αμαρτωλό κόσμο η αγάπη του Θεού έπρεπε να φτάσει στα άκρα, στη θυσία του ίδιου του Θεού με την ταύτισή του μαζί μας και την ανύψωσή μας -με την Ανάσταση- στα ύψη της θ. μακαριότητας (Ήδη ο αναστηθείς Χριστός βρίσκεται εκ δεξιών του Πατρός με ανθρώπινο σώμα). Το μήνυμα του Σταυρού είναι σαφές: Όσο μακριά κι’ αν πρέπει να ταξιδέψω μέσα απ’ την κοιλάδα της σκιάς του θανάτου δεν είμαι ποτέ μόνος. Έχω ένα σύντροφο. Κι’ αυτός ο σύντροφος δεν είναι μόνο ένας αληθινός άνθρωπος όπως εγώ, αλλά και «Θεός αληθινός εκ Θεού αληθινού». Η ίδια όμως η σταύρωση είναι μια νίκη. Ο Χριστός ανασταίνεται από τους νεκρούς και με την ανάστασή του μας λυτρώνει απ’ την αγωνία και τον τρόμο. Η νίκη του Σταυρού βεβαιώνεται, η αγάπη φανερώνεται ανοιχτά, ότι είναι πιο δυνατή απ’ το μίσος και η ζωή πιο δυνατή απ’ το θάνατο. Ο ίδιος ο Θεός πέθανε και αναστήθηκε από τους νεκρούς κι’ έτσι δεν υπάρχει πια θάνατος, ακόμη και ο θάνατος γέμισε απ’ το Θεό. Ο Ιω. Χρυσόστομος είναι σαφής: «Μηδείς φοβείσθω θάνατον, ηλευθέρωσεν γαρ ημάς ο του Σωτήρος θάνατος». Η Ανάσταση λοιπόν είναι μια πελώρια χαρά για τη νίκη και την καταστροφή του φοβερού θανάτου.

Ο Χριστός μας έδειξε το δρόμο: «θανάτω θάνατον πατήσας». Απομένει σε μας να το κάνουμε πράξη. Πώς δηλ. με τον θάνατο (του παλαιού ανθρώπου) θα πατάξουμε τον θάνατο τον πνευματικό, (της ψυχής το θάνατο). Πώς θα το κατορθώσουμε αυτό; Μόνοι μας δεν μπορούμε, χρειαζόμαστε βοήθεια, χρειαζόμαστε τη Θεία Χάρη. Γι’ αυτό ο Χριστός μας στέλνει τον Παράκλητο την ημέρα της Πεντηκοστής, μας στέλνει το Πνεύμα το Άγιο για να μας αποκαλύψει τον Ίδιο και τη διδασκαλία του, να μας φωτίσει το νου και να μας οδηγήσει στο δρόμο της θ. μακαριότητας. Μέχρι την Πεντηκοστή ήταν το Άγ. Πνεύμα που έστελνε το Χριστό, τώρα είναι ο αναστημένος Χριστός που στέλνει το Άγ. Πνεύμα για να μιλήσει για τον Ίδιον. Η Πεντηκοστή αποτελεί το σκοπό και τη συμπλήρωση της Ενσάρκωσης. «Ο Λόγος έλαβε σάρκα, ώστε να δεχτούμε εμείς το Πνεύμα» (Μ. Αθανάσιος).

Οι τρεις λοιπόν αυτοί σταθμοί: Τριώδιο (Μ. Τεσσαρακοστή και Μ. Εβδομάδα), Ανάσταση, Πεντηκοστή ο καθένας με τη δική του συμβολική και σημειολογία μέσα σ’ ένα συνολικό διάστημα 17 εβδομάδων (120 ημερών), 10 πριν την Ανάσταση και 7 μετά από αυτή μας δείχνουν την πορεία προς τη θεότητα. Ξεκινώντας με τη μετάνοια και την κάθαρση προετοιμαζόμαστε για τη μεγάλη γιορτή του Πάσχα (του περάσματος δηλ. από τον παλαιό σκουριασμένο άνθρωπο στον καινούργιο και ανανεωμένο) και στη συνέχεια έμπλεοι χαράς για τη νίκη κατά του θανάτου προετοιμαζόμαστε να υποδεχτούμε το Πνεύμα το Άγιο, το οποίο θα κρατήσουμε για πάντα βοηθό μας (αν βέβαια το θέλουμε) προς την οδό της σωτηρίας.

Οι Πατέρες της Εκκλησίας με πολύ σοφία τοποθέτησαν τη μεγάλη γιορτή της Ανάστασης την Άνοιξη και τούτο, διότι αρχίζει να αυξάνεται η ημέρα (το φως, το φως της ευσέβειας), ενώ ταυτοχρόνως αρχίζει να μειώνεται η νύκτα (το σκότος, το σκότος της ασέβειας) (Μ. Βλάσταρις), πάλι δε σοφά έχει τοποθετηθεί η σύλληψη του Ιησού στις 25 Μαρτίου, για να τονισθεί ότι και η Φύση ολόκληρη γιορτάζει το τεράστιο και πρωτόγνωρο αυτό γεγονός και πιστοποιεί, ότι όντως το 2ο πρόσωπο της Αγ. Τριάδας είναι «Φως εκ φωτός».

Η όλη δε αυτή περίοδος έχει σοφά επίσης συνδεθεί με τις διατροφικές ανάγκες του ανθρώπου. Στην αρχή της περιόδου του Τριωδίου έχουμε τις εβδομάδες της Κρεατινής, της Τσικνοπέμπτης και της Τυρινής με φαγοπότι, γιατί έχουμε σφαγή αιγοπροβάτων λόγω έλλειψης κτηνοτροφών. Στη γιορτή των Αγ. Σαράντα (9 Μαρτίου) έχουμε επάρκεια φυτικών τροφών εξ ου και οι χορτόπιτες και σαραντόπιτες. Λόγω της συνεχιζόμενης μείωσης των κτηνοτροφών η σφαγή των αιγοπροβάτων προχωρεί μέχρι το Πάσχα, όπου έχουμε ταυτόχρονα και υπερπαραγωγή αβγών και υπερκατανάλωσή με το βάψιμο και το πασχαλιάτικο τσούγκρισμα.

Βλέπουμε λοιπόν, ότι η σοφία των Πατέρων έθεσε την πορεία του ανθρώπου κατά την περίοδο αυτή να ξεκινάει από την καλοπέραση των 3 πρώτων εβδομάδων του Τριωδίου, στην νηστεία της Μ. Τεσσαρακοστής, να προχωρεί στην εβδομάδα του Θ. Πάθους, στην Ανάσταση, στην πρώτη εβδομάδα της Διακαινησίμου (που θεωρείται ολόκληρη σαν μια μέρα) να προχωρεί στις επόμενες 6 εβδομάδες και να καταλήγει στο κορυφαίο γεγονός της καθόδου του Αγ. Πνεύματος κατά τη Πεντηκοστή, που θεωρείται η γενέθλια ημέρα της Εκκλησίας.

Κατά την Πεντηκοστή, το Άγιον Πνεύμα κατέστησε τους Μαθητές μέλη του θεανθρωπίνου Σώματος του Χριστού. Έτσι, ενώ στην Μεταμόρφωση το Φως ενεργούσε στους Τρεις Μαθητές έσωθεν, δια της θεώσεως, αλλά το Σώμα του Χριστού ήταν έξω από αυτούς, στην Πεντηκοστή οι Μαθητές ενώνονται με τον Χριστό, γίνονται μέλη του θεανθρωπίνου Σώματος και ως μέλη του Σώματος του Χριστού μετέχουν του Ακτίστου Φωτός. Αυτή η διαφορά υπάρχει και μεταξύ Παλαιάς Διαθήκης και Πεντηκοστής.

Η Πεντηκοστή, που είναι η αποκάλυψη πάσης της αληθείας, είναι η γενέθλια ημέρα της Εκκλησίας ως Σώματος του Χριστού και ακόμη, όσοι ενώνονται με το Σώμα του Χριστού, υπερβαίνουν τον θάνατο. Και με την Πεντηκοστή η ανθρώπινη φύση του Χριστού, πλέον, επανέρχεται στην Εκκλησία και είναι ημέρα ιδρύσεως της Εκκλησίας, διότι η ανθρώπινη φύση του Χριστού τώρα μερίζεται αμερίστως και ολόκληρος ο Χριστός, με την ανθρώπινή Του φύση, βρίσκεται σε κάθε πιστό.

Η ευχή την οποίαν διαβάζει ο Ιερεύς στο Μυστήριο της θείας Ευχαριστίας («Μελίζεται και διαμερίζεται ο αμνός του Θεού, ο μελιζόμενος και μη διαιρούμενος, ο πάντοτε εσθιόμενος και μηδέποτε δαπανώμενος…..»), αυτό είναι το κλειδί του μυστηρίου της Πεντηκοστής. Αυτή είναι η «πάσα αλήθεια», η οποία απεκαλύφθη πλέον. Μετά από αυτή την αποκάλυψη της αλήθειας, δεν αποκαλύπτεται τίποτε άλλο πλέον. Δηλαδή, απεκαλύφθη την ημέρα της Πεντηκοστής το μυστήριο της Εκκλησίας, με την νέα της διάσταση. Αυτό απεκαλύφθη και τίποτε άλλο.

Τελικά, ο σκοπός της Εκκλησίας δεν είναι κοινωνικός, ηθικός, φιλοσοφικός κ.λπ., αλλά κατ’ εξοχήν σωτηριολογικός και θεολογικός. Αυτό, εκτός των άλλων, φαίνεται από την σχέση μεταξύ του Πάσχα (βάπτισμα του ύδατος), της Πεντηκοστής (βάπτισμα του Πνεύματος) και της εορτής των αγίων Πάντων (συμπερίληψη όλων των Ορθοδόξων μεταξύ των αγίων).

Από κα Ηλιοδρομη Σοφία

Ο Άγιος Πορφύριος γεννήθηκε το 1906 στον Άγιο Ιωάννη Καρυστίας Ευβοίας. Το κοσμικό του όνομα ήταν Ευάγγελος. Στο σχολείο φοίτησε μόνον δύο χρόνια. Η ασθένεια του δασκάλου και η φτώχεια της οικογένειάς του τον έσπρωξαν να εργασθεί βόσκοντας τα λίγα ζώα της. Λίγο αργότερα, περίπου εννέα χρονών παιδάκι, εργάστηκε στο ανθρακωρυχείο της περιοχής και μετά στο παντοπωλείο ενός γνωστού της οικογένειας, στον Πειραιά. Ο πατέρας του είχε πάει να δουλέψει στη διώρυγα του Παναμά, για να συντηρήσει την οικογένειά του.

Όταν ήταν 8 ετών, βρήκε ένα φυλλάδιο με το βίο του Αγίου Ιωάννη του Καλυβίτη, το οποίο διάβαζε συλλαβιστά. Ο βίος του αγίου συγκίνησε το μικρό βοσκό και θέλησε να τον μιμηθεί. Έτσι, γύρω στα δώδεκα χρόνια του, ξεκίνησε μόνος του κρυφά για το Άγιο Όρος και στο πλοίο συνάντησε τον μετέπειτα Γέροντά του, ιερομόναχο Παντελεήμονα, τον πνευματικό, που ασκήτευε στην καλύβη του Αγίου Γεωργίου στη Σκήτη Καυσοκαλυβίων του Αγίου Όρους.

Σ΄ αυτόν τον Γέροντα και τον αυτάδελφό του μοναχό Ιωαννίκιο, ο νεαρός δόκιμος έκανε χαρούμενη και άκρα υπακοή και έτσι σε λίγα χρόνια αξιώθηκε να καρεί μοναχός. Λόγω της θερμής πίστης του, της υπακοής και της άσκησής του, τον επισκέφθηκε η θεία Χάρη και απέκτησε σε νεαρή ηλικία το χάρισμα της διοράσεως.

Στο Άγιον Όρος ασθένησε από πλευρίτιδα γύρω στα 18 του χρόνια και οι γέροντές του τον έστειλαν σε μοναστήρι στην Εύβοια για θεραπεία. Εκεί τον γνώρισε ο Αρχιεπίσκοπος Σινά Πορφύριος και αφού διαπίστωσε την πνευματική του προκοπή, τον χειροτόνησε ιερέα σε ηλικία 20 ετών. Μετά από ένα μικρό διάστημα ο Μητροπολίτης της περιοχής τον κατέστησε πνευματικό και έτσι έθεσε στην υπηρεσία των πιστών το χάρισμα της διοράσεως. Με το χάρισμα αυτό, ο νεαρός ιερομόναχος και πνευματικός Πορφύριος βοηθούσε τους ανθρώπους να γλιτώσουν από διάφορες πλεκτάνες του πονηρού, να καταλάβουν τί γίνεται στην ψυχή τους και να εργασθούν για τη σωτηρία τους.

Το 1940 διορίστηκε εφημέριος στην Πολυκλινική Αθηνών, στην οδό Σωκράτους, κοντά στην πλατεία Ομονοίας. Σ΄ αυτή τη θέση παρέμεινε συνολικά 33 χρόνια, εξομολογώντας τους ασθενείς και άλλους, προσευχόμενος, συμβουλεύοντας και συχνά θεραπεύοντας με την προσευχή και τη Χάρη του Θεού ασθενείς που ζητούσαν τη βοήθεια του.

Το 1950 νοίκιασε το εγκαταλελειμμένο μοναστηράκι του Αγίου Νικολάου Καλλισίων στην Πεντέλη και μέχρι το 1978 καλλιεργούσε την περιοχή του. Το 1979 εγκατεστάθηκε στο Μήλεσι Αττικής, κοντά στον Ωρωπό, όπου άρχισε, αφού έλαβε τις νόμιμες άδειες, να κτίζει το Ησυχαστήριο της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος. Σ΄ αυτό δεχόταν επισκέπτες κάθε κατηγορίας και τηλεφωνήματα από όλα τα μέρη του κόσμου, για διάφορα προβλήματα και συμβούλευε, ευχόταν, εξομολογούσε και θεράπευε τις ψυχές και πολλές φορές και τα σώματα των ανθρώπων.

Τον Ιούνιο του 1991, προαισθανόμενος το τέλος του, και μή θέλοντας να κηδευθεί με τιμές, αναχώρησε για το καλύβι του Αγίου Γεωργίου στα Καυσοκαλύβια του Αγίου Όρους, όπου είχε καρεί μοναχός πριν από περίπου 70 χρόνια και στις 2 Δεκεμβρίου παρέδωσε το πνεύμα στον Κύριο.

Οι διδαχές του παραμένουν πολύτιμες παρακαταθήκες για τον ταλαιπωρημένο άνθρωπο της εποχής μας. Με τη βαθιά αγάπη και τη διάκριση που τον χαρακτήριζε, τα λόγια του αποτελούν αληθινές σανίδες παρηγοριάς στις μέρες μας. Η διεισδυτική του ματιά και η μεγάλη του φιλανθρωπία προσφέρουν ξεχωριστές διαστάσεις στη σύγχρονη Ποιμαντική.

Στην αγιοκατάταξη του Γέροντος Πορφυρίου προχώρησε η Αγία και Ιερά Σύνοδος του Οικουμενικού Πατριαρχείου, κατά συνεδρίασή της 27ης Νοεμβρίου 2013, υπό τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο.

Αντίδωρο και Πρόσφορο – 

Τι σημαίνει το καθένα;

Αντίδωρο κ Προσφορο Τι σημαίνει το καθένα:

0

• 
  

---

Το Αντίδωρον είναι ευλογημένος άρτος που βγαίνει από τα πρόσφορα που προσεκόμισαν και προσέφεραν οι πιστοί, προκειμένου να τελεσθεί η Θεία Λειτουργία (γι’ αυτό και ονομασία πρόσφορο, από το ρήμα προσφέρω).

Κατά την ώρα που γίνεται η ακολουθία της προσκομιδής προσφέρονται άρτοι (πρόσφορα), συνήθως τρία ή πέντε για να εξαχθούν οι μερίδες των εννέα ταγμάτων.

Πρώτα εξάγεται ο αμνός που συμβολίζει και τυποί το σώμα του Κυρίου μας Ιησού Χριστού.

Δεύτερον εξάγεται η τριγωνική μερίδα της Θεοτόκου.

Τρίτον εξάγονται οι μερίδες των εννέα ταγμάτων, δηλαδή πάντων και πασών των αγίων της Εκκλησίας (πρόκειται για εννέα τριγωνικές μερίδες).

Τέταρτον εξάγεται η μερίδα υπέρ του οικείου επισκόπου (Πατριάρχου, Αρχιεπισκόπου, Μητροπολίτου για τα δεδομένα της Ελλάδας) και πέμπτον εξάγονται οι μερίδες των ζώντων και κεκοιμημένων, της θριαμβεύουσας και της στρατευμένης Εκκλησίας (πρόκειται για μαργαρίτες, μικρά δηλ. ψίχουλα).

Τα υπόλοιπα των άρτων (προσφόρων) που προσκομίζονται στην Πρόθεση είναι αυτά που ονομάζουμε Αντίδωρα.

Το μέγεθος των Αντιδώρων κατά τη Θεία Λειτουργία δεν μπορεί να είναι ιδιαίτερα μεγάλο, αλλά τέτοιο που να επαρκεί ώστε να διανέμεται σε όσους δεν μετέλαβαν των αχράντων Μυστηρίων, οι οποίοι, σύμφωνα με τον άγιο Συμεών Αρχιεπίσκοπο Θεσσαλονίκης, «πάντες εκείνου (ενν. του Σώματος και Αίματος Χριστού, δηλ. του Δώρου) ικανοί μεταχείν τούτο (δηλ. το αντίδωρον) δίδονται αντ’ εκείνου» (Συμεών Θεσ/νίκης, P.G. 155, 301D), που είναι και το κύριο Δώρον της Εκκλησίας.

Η μετοχή στον αγιασμό του Θεού έρχεται σε κάθε πιστό άνθρωπο μέσα από τα αισθητά και ορώμενα πράγματα.

Ο άνθρωπος ανάγεται στα Θεϊκά μέσα από τα αισθητά. Για τον λόγο αυτό και το Αντίδωρο που είναι μετοχή αγιασμού Θεού γίνεται με τη μετάληψη αυτού του αισθητού άρτου.

Σχετικά ο άγιος Συμεών Θες/νίκης αναφέρει: «Επεί δε και δι’ αισθητών τινών ως σώμα περικειμένοις τον αγιασμόν έδει λαβείν, δια του αντιδώρου γίνεται» (Συμεών Θεσ/νίκης. P.G. 155, 745D).

Η Εκκλησία ορίζει ο πιστός να λαμβάνει κάθε φορά Δώρο, δηλ. το Σώμα και το Αίμα του Χριστού. Η ίδια δεν επιθυμεί όμως και εκείνοι που δεν είναι προετοιμασμένοι για τη μετοχή του Δώρου, να φεύγουν απ’ αυτήν χωρίς να λαμβάνουν κάτι. Είναι το Αντίδωρον μια πράξη αγάπης και φιλανθρωπίας για όλους εκείνους του αναξίους της μετοχής.

Και μπορεί το Αντίδωρο να μην είναι το ίδιο Σώμα του Χριστού, όμως είναι άρτος «ηγιασμένος» γιατί σφραγίστηκε ολόκληρος (ο άρτος) με τη λόγχη και δέχθηκε από το λειτουργούντα και προσκομίζοντα Ιερέα τα άγια λόγια.

Ο Άγιος Συμεών Θεσ/νίκης αναφέρει «’Επεί και ηγιασμένος εστί και ούτος άρτος, σφραγιζόμενός τε τη λόγχη, και ιερά δεχόμενος ρήματα» (Συμεών Θεσ/νίκης P.G. 155, 304Α). Πρόκειται περί «δωρεάς θείας πάροχον» (Συμεών Θεσ/νίκης P.G. 155, 304Α).

Το Αντίδωρο τρώγεται εκείνη την ώρα που λαμβάνεται, όταν ο χριστιανός που το λαμβάνει είναι από το πρωί νηστικός. Πάντως κανένας πιστός δεν πρέπει να αναχωρεί από το ναό μετά το τέλος της Θείας Λειτουργίας, χωρίς να λάβει το Αντίδωρον από το χέρι του λειτουργούντος Ιερέως.

Είναι κακή συνήθεια να διανέμεται το Αντίδωρο στο παγκάρι από τους Εκκλησιαστικούς Επιτρόπους που είναι λαϊκοί, είτε να λαμβάνεται δι’ αυτοεξυπηρετήσεως από τους ίδιους τους πιστούς. Λαμβάνοντας μόνος του κανείς το Αντίδωρο στερείται της ευκαιρίας να λάβει την ευλογία του Λειτουργούντος Ιερέως.

Ο άγιος Νικόλαος Καβάσιλας σημειώνει χαρακτηριστικά: «Οι δε (πιστοί) συν ευλαβεία πάση δέχονται (το Αντίδωρον) και καταφιλούν την δεξιάν, ως αν προσφάτως αψαμένην του Παναγίου Σώματος του Σωτήρος Χριστού και τον εκείθεν αγιασμόν και δεξαμένην και μεταδούναι τοις ψαύουσι δυναμένην» (Νικολάου Καβάσιλα, Εις ερμηνείαν της Θείας Λειτουργίας, κεφ. μστ΄).

Επειδή για το πρόσφορο υπάρχει ο συμβολισμός ότι θεωρείται το σώμα της Παναγίας, για αυτό το σχήμα του προσφόρου είναι στρογγυλό, ομοιάζοντας με την κοιλιά της Παναγίας απ’ την οποία εξάγεται ο Χριστός, ομοίως και το Αντίδωρο συμβολίζει το σώμα της Αειπαρθένου Παναγίας.

Ο ιερέας όταν μοιράζει το Αντίδωρο στους πιστούς λέει την ευχή: «Ευλογία Κυρίου και έλεος έλθοι επί σε», σε κάθε χριστιανό που προσέρχεται. Και με την ευχή αυτή προσφέρει μία ακόμη ευλογία, στις άλλες δύο που είναι αυτό τούτο το Αντίδωρο και ο ασπασμός του χεριού του.

Πολλοί πιστοί ζητούν, κατά την στιγμή που λαμβάνουν την προσωπική τους μερίδα Αντιδώρου από τον Ιερέα, να λάβουν και άλλα περισσότερα Αντίδωρα γιατί θέλουν να μεταλαμβάνουν από αυτό όλες τις ημέρες της εβδομάδας που δεν μπορούν να μετέχουν στην Εκκλησία. Καλή και ευλογημένη αυτή η συνήθεια. Όμως το Αντίδωρον είναι αντί της μετοχής των αχράντων Μυστηρίων στη συγκεκριμένη μέρα, χρόνο και τόπο τελέσεως της Θείας Ευχαριστίας. Μαζί με τον εκκλησιασμό έρχεται ή το Δώρο, ή το Αντίδωρον.

Εκτός του εκκλησιασμού ποια η θέση του;

Ακόμη συνηθίζεται από πολλούς Ιερείς, εξαιτίας παλαιοτέρων συνηθειών από προκατόχους Ιερείς, να μοιράζουν μαζί με το Αντίδωρον τα λεγόμενα «Υψώματα».

Το «Ύψωμα», κατ’ ακρίβειαν της λέξεως, είναι ό,τι υψώνεται από τους άρτους στην Αγία Πρόθεση και προσκομίζεται. Η δικαιολογία από μερίδα κληρικών που διανέμουν «Υψώματα» εστιάζεται στο γεγονός ότι αποτελούν «πνευματικά έπαθλα» για όσους εκ των πιστών ενασχολούνται με τα άγια πράγματα της Εκκλησίας. Η διανομή των «Υψωμάτων» διατείνονται μερικοί ότι δημιουργεί άμιλλα πνευματικού χαρακτήρα.

Άλλοι πάλι εκ των πιστών, σε περιόδους νηστείας βαστούν το λεγόμενο «τριήμερο» και δεν τρώνε για τρεις ημέρες τίποτε άλλο παρεκτός του Αντιδώρου κάθε πρωί ή κατά την Θ΄ Ώρα, δηλ. στις 3 μ.μ.

Όλες αυτές είναι ευλογημένες συνήθειες που προέρχονται από την εκτίμηση της σημασίας και της αξίας που έχει ο ευλογημένος αυτός άρτος της προσφοράς. Ο Μέγας Αγιασμός των Θεοφανείων πίνεται πριν από την λήψη του Αντιδώρου.

Ακόμη υπάρχει η ευλαβική συνήθεια μερικών πιστών να ζητούν το ύψωμα της Θείας Λειτουργίας της Μεγάλης Πέμπτης για ευλογία για όλο το χρόνο. Αυτή η πράξη φαίνεται ότι έχει επιδράσει από την εξαγωγή του αμνού της Μεγάλης Πέμπτης για τη Θεία Κοινωνία των ασθενών. Κι αυτή η συνήθεια εντάσσεται στην απλοϊκή ευλάβεια των πιστών.

Τέλος πρέπει να σημειώσουμε και την σημασία της μετ’ ευλαβείας βρώσεως του Αντιδώρου που δείχνει και τον προσωπικό, κατ’ επίγνωση σεβασμό του εσθιόντος «μετά φόβου Θεού».